Άνθρωποι και ζώα στην αρχαιότητα
Σεμινάριο & εργαστήρια
Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου
M.H. Wiener Εργαστήριο Αρχαιολογικών Επιστημών, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Φεβρουάριος – Δεκέμβριος 2024
Το ενδιαφέρον του ανθρώπου για τα ζώα, πρακτικό, θεωρητικό και φαντασιακό, σημάδεψε την ανάδυση και διαμόρφωση του πολιτισμού καθώς οι άνθρωποι επιχειρούσαν να κατανοήσουν τον εαυτό τους σε σχέση αλλά ταυτόχρονα και σε αντιδιαστολή προς τα υπόλοιπα φυσικά ή φανταστικά είδη. Σήμερα, η σχέση των ανθρώπων με τα ζώα περνά περίοδο αλλαγών. Το κίνημα για τα δικαιώματα των ζώων – με ιδιαίτερη απήχηση στις νεότερες γενιές – θέτει υπό αμφισβήτηση παγιωμένες ιδέες και συμπεριφορές και ωθεί τους ερευνητές να αναζητήσουν στο παρελθόν μοντέλα αλληλεπίδρασης που διαφέρουν από τα σημερινά.
Στην αρχαιολογία η σχέση των ανθρώπων με τα ζώα προσεγγίζεται μέσα από 3 δρόμους:
– της ζωοαρχαιολογίας, που μελετά τα φυσικά κατάλοιπα ζώων σε ανθρωπογενή περιβάλλοντα,
– της ιστορίας της τέχνης, που μελετά τις αναπαραστάσεις ζώων και τους συμβολισμούς τους,
– της φιλολογίας και της ιστορίας της φιλοσοφίας και της επιστήμης, που μελετούν τις απόψεις των αρχαίων για τα ζώα όπως αυτές αποτυπώνονται σε κείμενα.
Το σεμινάριο αυτό φέρνει σε διάλογο αρχαιολόγους, ζωοαρχαιολόγους, φιλολόγους και ιστορικούς της αρχαίας φιλοσοφίας και επιστήμης, που διερευνούν τη σχέση ανθρώπων-ζώων στην αρχαιότητα. Ο διάλογος αυτός άλλοτε γεννά συνθέσεις κι άλλοτε φέρνει στην επιφάνεια αντιφάσεις π.χ. μεταξύ κειμένων και των ευρημάτων από ανασκαφές.
Απώτερος στόχος του σεμιναρίου είναι να αναδείξει τρόπους αλληλεπίδρασης αλλά και αλλαγές που συνέβησαν στη σχέση του ανθρώπου με τα ζώα, και να φέρει το κοινό σε επαφή με τις επιστήμες που μελετούν τα ζώα του παρελθόντος και τη σχέση τους με τον άνθρωπο. Για τον λόγο αυτό, εκτός από διαλέξεις, το σεμινάριο περιλαμβάνει δύο εργαστήρια για παιδιά στο Μουσείο Κανελλοπούλου και στο Εργαστήριο Μ.H. Wiener της Αμερικάνικης Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.
Οι διαλέξεις θα γίνονται ζωντανά στο Εργαστήριo Μ.Η. Wiener της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών και στο Μουσείο Κανελλοπούλου και θα μεταδίδονται ψηφιακά.
Συντονισμός: Νίκος Παπαδημητρίου (Μουσείο Κανελλοπούλου) – Παναγιώτης Καρκάνας (Εργαστήριο Μ.Η. Wiener, AΣΚΣΑ) – Δημήτρης Μιχαηλίδης (Εργαστήριο Μ.Η. Wiener, AΣΚΣΑ) – Στασινός Σταυριανέας (Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο)
______________
ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ
Εργαστήριο Αρχαιολογικών Επιστημών M.H. Wiener, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα
Σουηδίας 54
Αθήνα 106 76
https://www.ascsa.edu.gr/research/wiener-laboratory
Πρόσβαση με μετρό: σταθμός Ευαγγελισμός
Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου
Θεωρίας 12, Πλάκα
Αθήνα 105 55
https://camu.gr/
Πρόσβαση με μετρό: σταθμοί Ακρόπολη και Μοναστηράκι
AΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΖΩΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ – ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ
Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου, 19.00 – Εργαστήριο M.H. Wiener, AΣΚΣΑ (Σουηδίας 54, Κολωνάκι)
Δημήτρης Μιχαηλίδης – Κατερίνα Παπαγιάννη (Εργαστήριο Μ.Η.Wiener, AΣΚΣΑ)
Άνθρωποι και ζώα στην Ελλάδα την Eποχή των Παγετώνων
(Livestream: https://youtube.com/live/TyZGv7gB2J8)
Τετάρτη 20 Mαρτίου, 19.00 – Εργαστήριο M.H.Wiener, AΣΚΣΑ (Σουηδίας 54, Κολωνάκι)
Γιώργος Καζαντζής (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων)
Βοσκοί και κυνηγοί στον ελλαδικό χώρο κατά τη Νεολιθική περίοδο
(Livestream: https://youtube.com/live/oiMQhlha7VU)
Τετάρτη 10 Απριλίου, 19.00 – Εργαστήριο M.H.Wiener, AΣΚΣΑ (Σουηδίας 54, Κολωνάκι)
Κατερίνα Παπαγιάννη (Εργαστήριο Μ.Η.Wiener, AΣΚΣΑ)
Άνθρωποι, ποντίκια και γάτες: μια πανάρχαια ιστορία αγάπης
(Livestream: https://youtube.com/live/vB8bbHwVce4)
Τετάρτη 22 Μαΐου, 19.00 – Μουσείο Κανελλοπούλου (Θεωρίας 12, Πλάκα)
Διαμαντής Παναγιωτόπουλος (Πανεπιστήμιο Χαϊδελβέργης)Χορεύοντας πάνω στο φτερό του καρχαρία. Άνθρωποι και ταύροι στη μινωική Κρήτη
(Livestream: https://youtube.com/live/WE8W1aSff4Y)
Τετάρτη 12 Ιουνίου, 19.00 – Μουσείο Κανελλοπούλου (Θεωρίας 12, Πλάκα)
Νάσος Παπαλεξάνδρου (Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Austin)
Μιξογενή τέρατα του μύθου και της τέχνης στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό
(Livestream: https://youtube.com/live/2J9ZztjPipA)
Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου, 19.00 – Μουσείο Κανελλοπούλου (Θεωρίας 12, Πλάκα)
Δήμητρα Μυλωνά (Ινστιτούτο Αιγιακής Προϊστορίας – Κέντρο Μελέτης Ανατολικής Κρήτης)
Ακαταμάχητα μπαρμπούνια, τρομερά κήτη και πορφυρή πολυτέλεια. H αλιεία στην αρχαία Ελλάδα
(Livestream: https://youtube.com/live/Gkpqpq-zwdU)
Τετάρτη 16 Οκτωβρίου, 19.00 – Εργαστήριο M.H.Wiener, AΣΚΣΑ (Σουηδίας 54, Κολωνάκι)
Δημήτρης Φιλιόγου (Εργαστήριο Μ.Η.Wiener, AΣΚΣΑ)
Για πάντα μαζί: θυσίες και ταφές ζώων στην αρχαιότητα
(Livestream: https://youtube.com/live/OB631I6jUYc)
Τετάρτη 13 Νοεμβρίου, 19.00 –Εργαστήριο M.H. Wiener, ΑΣΚΣΑ (Σουηδίας 54, Κολωνάκι)
Στασινός Σταυριανέας (Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο)
Οι απαρχές της επιστήμης της ζωο-λογίας
(Livestream: https://youtube.com/live/oKT4SHzeFxk)
Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου, 19.00 – Εργαστήριο M.H. Wiener, AΣΚΣΑ (Σουηδίας 54, Κολωνάκι)
Χρήστος Ζαφειρόπουλος (Πανεπιστήμιο Πατρών)
Ομιλούντα ζώα: οι μύθοι του Αισώπου
(Livestream: https://youtube.com/live/lj83qHKyyMs)